Szczepienia są jednym z bardziej efektywnych działań profilaktycznych, jakim dysponujemy współcześnie w walce z chorobami zakaźnymi. Dzięki masowym i obowiązkowym szczepieniom, w połowie XX wieku znacząco zmniejszono liczbę zachorowań na choroby zakaźne i udało się praktycznie wyeliminować takie choroby jak ospa prawdziwa, błonica czy polio. Jednakże w ostatnim dziesięcioleciu w wielu krajach, w tym w Polsce, zaobserwowano ponowny wzrost zachorowań na krztusiec, który może wiązać się z wygasaniem odporności w wyniku upływu lat od podania ostatniej dawki szczepionki. W naszym kraju od dłuższego czasu mówi się, że należy znów wprowadzić obowiązkowy, bezpłatny program szczepień dla osób dorosłych, ponieważ to właśnie one coraz częściej chorują. Według ekspertów szczepienia populacyjne prowadzą do wytworzenia tzw. odporności zbiorowej, z której korzystają wszystkie pokolenia danego społeczeństwa. Ponadto zdrowe społeczeństwo szybciej się rozwija, jest bardziej ekonomiczne i produktywne, zaś państwo oszczędza na leczeniu chorób. Na chwilę obecną wprowadzony jest dobrowolny i odpłatny Program Szczepień Ochronnych, który powinien być realizowany indywidualnie przez dorosłe osoby.
Na co osoby dorosłe powinny się zaszczepić:
Skutki zaszczepienia
Należy pamiętać, że po każdym szczepieniu może pojawić się odczyn poszczepienny, którego nasilenie i przebieg zależy głównie od wrażliwości osoby szczepionej. Czas jego pojawienia waha się od 2 do 48 godzin. Odczyny miejscowe, w miejscu wstrzyknięcia objawiają się najczęściej niewielkim zaczerwienieniem, obrzękiem, bolesnością, naciekiem. Czasem towarzyszy im podwyższona temperatura ciała, czy złe samopoczucie. Odczyny ogólne, które występują rzadziej niż miejscowe, przejawiają się wysoką gorączką, złym samopoczuciem, bólem mięśni, bólem głowy, uogólnioną wysypką. Zwykle wystarcza chłodny okład na bolesne miejsce po podaniu szczepionki i zastosowanie środka przeciwgorączkowego, działającego dodatkowo przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Odczyny poszczepienne ustępują samoistnie po ok. 3 dniach. W przeciwieństwie do dość częstych odczynów poszczepiennych, powikłania poszczepienne występują sporadycznie. Z reguły są spowodowane przez: nieprawidłowe wykonanie szczepienia, zastosowanie niewłaściwych szczepionek (przeterminowanych, źle przechowywanych) lub nadmierną, patologiczną reakcję ustroju na prawidłowo podaną szczepionkę.
Kto nie powinien się szczepić?
- osoby z nadwrażliwością na składniki szczepionki (na jajo kurze, czynniki konserwujące, produkty lub składniki podłoża do namnażania);
- osoby z nadmierną reakcją na poprzednią dawkę szczepionki;
- osoby, które mają schorzenia przewlekłe (niedobory immunologiczne, osłabienie układu odpornościowego przez różne czynniki, choroby nowotworowe).
Nadchodząca grypa
Według danych Krajowego Ośrodka ds. Grypy z końcem października na grypę zachorowało w Polsce już 64.000 osób. Wszystkie organizacje pozarządowe biją na alarm, aby dorosłe osoby zaszczepiły się przed grypą, ponieważ nadchodzący sezon grypowy będzie cięższy od zeszłorocznego i zakończy się na przełomie kwietnia 2014 roku. Koszt szczepionki przygotowywanej według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia na sezon grypowy 2013/2014 nie powinien przekroczyć w aptekach 25 zł. Dodatkowo warto pamiętać, że prawdopodobieństwo zachorowania na grypę można zminimalizować dzięki przestrzeganiu podstawowych zasad higieny, regularnemu myciu rąk, używaniu chusteczek higienicznych w przypadku kichania. Ponadto należy wzmacniać organizm preparatami poprawiającymi odporność m. in. tranem np.
TRAN Familijny A+D - 500mg x120 kapsułek, czy preparatami z rutyną np.
Rutinacea Max x60 tabletek.
Reasumując pomimo, że szczepienia ochronne nie są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia warto w nie zainwestować, ponieważ minimalizują możliwość zachorowania na daną jednostkę chorobową lub powodują łagodniejszy i szybszy okres rekonwalescencji.
