Astma (dychawica) jest przewlekłą chorobą układu oddechowego. Ma podłoże genetyczne, jednakże w dużej mierze kształtują ją czynniki środowiskowe. W drogach oddechowych rozwija się stan zapalny, który niszczy oskrzela i zmusza je do nadmiernej aktywności. Choroba może zacząć się zarówno w dzieciństwie, jak i w wieku dojrzałym, jednakże w większości przypadków zapadają na nią małe dzieci (około 70 procent chorych na astmę ma pierwsze objawy tej choroby przed trzecim rokiem życia). Wśród najmłodszych szczególnie narażone na rozwój astmy są dzieci z objawami atopowego zapalenia skóry, uczulone na alergeny powietrznopochodne, np. roztocze kurzu domowego, a także mające rodziców chorych na astmę.
Objawy astmy związane są ze zwężeniem oskrzeli. Obrzęk ten jest wynikiem zarówno skurczu mięśni gładkich oskrzeli, jak też obrzękiem błony śluzowej i gromadzeniem się gęstej lepkiej wydzieliny w świetle dróg oddechowych.
Jakie są typowe objawy astmy?
Przede wszystkim trudności w oddychaniu, świszczący oddech i uczucie ciężkości w klatce piersiowej. Chory szybko się męczy, kaszle napadowo, zwykle bez odkrztuszania wydzieliny. Charakterystyczną cechą astmy jest nadmierna wrażliwość drzewa oskrzelowego na różnorodne bodźce swoiste (np. alergeny) i nieswoiste (np. zimne powietrze, dym, intensywnie pachnące rośliny, perfumy). Ekspozycja na te bodźce wywołuje duszność, trudności w oddychaniu i napad kaszlu. Nadreaktywność oskrzeli najczęściej nasila się w trakcie infekcji wirusowej dróg oddechowych i trwa do kilkunastu tygodni od zachorowania. Chory kaszle przez wiele tygodni po zakończeniu infekcji. Dlatego w profilaktyce astmy ważne jest doleczanie przeziębień i grypy. By pozbyć się zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny warto sięgnąć po
Ambrosol 30mg/5ml syrop 120ml, który pomoże ją rozrzedzić i odkrztusić.
Większość zaostrzeń astmy przypada na okres późnego lata i wczesnej jesieni. Wynika to przede wszystkim z częstych w tym okresie infekcji wirusowych i bakteryjnych górnych dróg oddechowych, jak też z większej ekspozycji na alergeny roztoczy kurzu domowego, które właśnie wtedy dominują w środowisku domowym. Drugim powodem jesiennych zaostrzeń choroby może być także stres, pojawiający się po wakacjach w związku z powrotem z urlopu, rozpoczęciem nauki i pojawieniem się nowych obowiązków.
Astma bywa nierzadko konsekwencją nieleczonej lub źle leczonej alergii. Istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju astmy u dzieci starszych i dorosłych jest występowanie objawów przewlekłego nieżytu nosa, zwłaszcza alergicznego, występującego nawet tylko kilka tygodni w roku, np. w przypadku uczulenia na pyłek brzozy czy traw. Osobną grupą narażoną na ciężki przebieg astmy są chorzy z nietolerancją aspiryny (tzw. astma aspirynowa) i niesterydowych leków przeciwzapalnych.
Także u chorych narażonych na szkodliwe czynniki w miejscu pracy mogą rozwinąć się objawy tzw. astmy zawodowej. I tak w Polsce najczęściej występującą astmą zawodową jest astma piekarzy (czynnikiem powodującym chorobę jest mąka i jej zanieczyszczenia). Kolejną większą grupą narażoną na astmę zawodową są pracownicy służby zdrowia oraz osoby stale stykające się z chemikaliami.
Zwyczaj choroba daje o sobie znać nad ranem. U chorego pojawia się kaszel, który potrafi męczyć nawet kilkanaście minut. Kaszel jest bezproduktywny, chory nie odkrztusza dużej ilości wydzieliny. Atakowi kaszlu towarzyszy niepokój, uczucie ciężaru w piersiach albo kłębka waty w gardle. Pojawia się wrażenie małej pojemności płuc, chory nie jest w stanie wziąć głębokiego oddechu. Atak może także wystąpić w ciągu dnia, zazwyczaj w związku ze wzmożonym wysiłkiem fizycznym, czy zdenerwowaniem lub podczas bezpośredniego kontaktu z silnym alergenem.
Leczenie astmy opiera się na lekach przeciwzapalnych, dzięki którym można zapanować nad chorobą. Farmakoterapia astmy alergicznej oraz bardziej zaawansowanych i cięższych postaci astmy przewlekłej polega na podawaniu glikokortykosteroidów wziewnych, które mają silniejsze działanie przeciwzapalne. Skuteczne leczenie górnych dróg oddechowych w ogromnym stopniu zawdzięczamy terapii inhalacyjnej, gdyż dzięki inhalatorowi np.
Inhalator Microlife NEB 100 B lek dociera dokładnie tam, gdzie potrzeba.
W leczeniu astmy, poza przestrzeganiem zaleceń lekarskich odnośnie zaordynowanych leków, niezwykle istotne jest również unikanie czynników, które wywołują lub nasilają dolegliwości. Są to przede wszystkim: alergeny, substancje drażniące, dym papierosowy, środki chemiczne, farby, lakiery, spaliny. Należy szczególnie uważać na zmiany temperatury i sezonowe infekcje górnych dróg oddechowych. Unikać należy niektórych leków np. niesterydowych leków przeciwzapalnych typu ibuprofen.
Celem leczenia astmy jest nie tylko zmniejszenie objawów choroby, takich jak kaszel, duszność, brak tolerancji wysiłku, ale także zapobieganie jej nasileniom, gdyż ciężkie, często zagrażające życiu zaostrzenia najczęściej występują u chorych z łagodną postacią astmy. Z tego powodu nawet astma o nieostrym przebiegu wymaga długotrwałego, systematycznego leczenia. Bardzo istotne jest to, by nie przerywać leczenia bez zgody lekarza, gdyż grozi to nagłym spotęgowaniem choroby.
