Każdy z nas w ciągu roku kilkakrotnie boryka się z bólem gardła, katarem i kaszlem. Z reguły dolegliwości mają charakter ostry i trwają tylko kilka dni, ale przez długi okres negatywnie wpływają na nasze funkcjonowanie. Co powoduje te choroby i jak można się przed nimi chronić?

Najczęściej infekcje występują w okresie zimowym, jako infekcje górnych dróg oddechowych, czyli przeziębienie, nazywane też infekcją grypopodobną. Wywołują je różne typy wirusów, np. adenowirusy, wirusy paragrypy i inne. Szczegółowa identyfikacja rodzaju patogenu nie jest potrzebna, ponieważ nie wpływają na rodzaj stosowanego leczenia. Główne objawy przeziębienia to: katar, ból gardła, kaszel, podwyższona temperatura, ogólne osłabienie. Początkowo katar jest wodnisty, a kaszel suchy. Po upływie kilku dni katar staje się gęstszy, a kaszel mokry. Temperatura zwykle nie przekracza 39 stopni Celsjusza.
Postępowanie w przypadku przeziębienia polega przede wszystkim na stosowaniu leków przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych np.
Polopiryna Complex x8 saszetek,
Ibuprom Max Sprint x20 kapsułek. Celem złagodzenia kataru możemy stosować preparaty miejscowo obkurczające naczynia krwionośne, zwykle w sprayu lub kroplach, np.
Otrivin 0,1% aerozol do nosa 10ml oraz stosowane doustnie, np. Sudafed x12 tabletek.
Przy nasilonym i męczącym suchym kaszlu można stosować syropy i tabletki przeciwkaszlowe, np.
Syrop Prawoślazowy 125g lub
Herbitussin Kaszel x12 pastylek do ssania, które należy jednak odstawić, gdy charakter kaszlu zmienia się na wilgotny. Wówczas wskazane są preparaty wkrztuśne, do stosowania do godziny 16.00, np.
ACC Optima x10 tabletek musujących,
Ambrosol 30mg/5ml syrop 120ml ułatwiające oczyszczanie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny. Najważniejsze jest, aby pamiętać o piciu dużej ilości płynów oraz spożywać lekkostrawne, ciepłe posiłki.
Niekiedy katar jest nie tylko objawem przeziębienia, ale jednym z objawów zapalenia zatok przynosowych. Do innych objawów zapalenia zatok należy: ból oraz uczucie rozpierania w okolicy czoła oraz obrębie twarzy, czasami nasilające się przy pochylaniu, nieprzyjemny zapach z ust, produktywny kaszel, osłabienie, niekiedy gorączka. W przypadku kataru towarzyszącemu zapaleniu zatok, wydzielina jest zwykle żółtozielona, ropna, czasami podbarwiona krwią. Objawy towarzyszące zapaleniu zatok są z reguły na tyle charakterystyczne, że nie potrzeba wykonywać dodatkowych badań, aby postawić właściwą diagnozę. Niekiedy, w przypadkach przewlekłego lub nawracającego zapalenia zatok, pomocne mogą być badania obrazowe, tzn. zdjęcie rentgenowskie lub tomografia komputerowa, które umożliwiają lepsze określenie stopnia i rozległości zmian zapalnych zatok.
Leczenie zapalenia zatok polega na podawaniu antybiotyku przez co najmniej 10 dni. W tym czasie warto dodatkowo stosować sole fizjologiczne w aerozolu donosowym, nawilżać powietrze oraz stosować inhalacje, co w znaczący sposób przyczyni się do usunięcia zaschniętego gęstego śluzu.
Innym często występującym schorzeniem górnych dróg oddechowych jest ostre zapalenie gardła, które może być wywołane zarówno przez zakażenie wirusowe, jak i bakteryjne. Objawy to uczucie suchości, pieczenia i drapania w gardle, ból podczas przełykania, kłucie w uszach, osłabienie, gorączka, bóle mięśniowe i stawowe. Błona śluzowa gardła jest zaczerwieniona i obrzęknięta, a w przypadku anginy może pojawić się żółty lub biały nalot na migdałkach. W leczeniu stosuje się leki przeciwzapalne takie jak np.
Aspirin Pro 500mg x80 tabletek powlekanych, płukanie gardła wodą z solą oraz tabletki do ssania np.
Tymianek i Podbiał x24 tabletki do ssania lub
Neo-Angin x36 tabletek do ssania, zawierające składniki miejscowo odkażające oraz znieczulające.
Jeżeli oprócz bólu gardła występuje chrypka lub zmieniona barwa głosu z uporczywym kaszlem należy podejrzewać występowanie ostrego zapalenia krtani. Może być ono wywołane wirusami, bakteriami lub czynnikami mechanicznymi drażniącymi. Z reguły występuje ono u dzieci ze względu na budowę anatomiczną krtani oraz dużą ilością tkanek miękkich w tej okolicy, które jeśli ulęgną obrzękowi, mogą zablokować przepływ powietrza na tym poziomie. Główne objawy to chrypka, która sprawia, że głos jest stłumiony, chrapliwy i bezdźwięczny. Niekiedy może dojść do utraty głosu. Zapalenie krtani cechuje ponadto uczucie wysychania i pieczenia w gardle, bóle przy mówieniu i suchy kaszel. Pojawia się również duszność nasilająca się wieczorami oraz w pozycji leżącej. Leczenie opiera się na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, czasem podawane są leki sterydowe w postaci inhalacji. Z racji tego, że jest to infekcja wirusowa nie stosuje się w leczeniu antybiotyków.
Należy zauważyć, iż większość infekcji górnych dróg oddechowych ma łagodny charakter i zwykle nie wymaga specjalistycznego leczenia. W większości przypadków na początku choroby można samemu podjąć próbę leczenia stosując leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne, tabletki do ssania, syropy na kaszel suchy i mokry. Jeśli objawy będą utrzymywały się przez co najmniej 5 dni, warto skorzystać z porady lekarza.