Jeśli masz notoryczne kłopoty z bolącym brzuchem i zaburzeniami rytmu wypróżniania, być może należysz do grona osób, które dotknięte są chorobą zespołu jelita drażliwego (ang. irritable bowel syndrome, w skrócie IBS). Zespół jelita drażliwego jest chorobą przewlekłą, która występuje u ok. 30 procent ludzi na ziemi w wieku 20-40 lat. Częściej u kobiet niż mężczyzn, chociaż zdarza się, że chorują także dzieci. Ryzyko zachorowania rośnie, jeśli na zespół jelita drażliwego cierpią inni członkowie rodziny. Choroba ta nie należy do groźnych chorób, lecz objawy są wyjątkowo silne i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Przyczyna zespołu jelita drażliwego nie została do końca wyjaśniona i naukowcy cały czas badają tą jednostkę chorobową.
Jakie są symptomy?

Charakterystyczne dla zespołu jelita drażliwego są dolegliwości ze strony jelita grubego w tym uczucie ucisku, pełności i gniecenia, a niekiedy nawet bólów kurczowych w jamie brzusznej, a w szczególności wzdłuż typowego przebiegu jelita grubego. Mogą to być zarówno ostre kolki, jak i pobolewanie o bardzo różnym nasileniu i czasie trwania. Objawy drażliwości zmniejszają się z reguły po oddaniu stolca i gazów. Powyższym dolegliwościom z reguły towarzyszą bóle głowy i pleców, częste oddawanie moczu oraz nieprzyjemny smak w ustach.
Powodem dyskomfortu są zaburzenia nerwowej regulacji czynności jelita grubego w następstwie przede wszystkim urazów psychicznych, stanów lękowych, depresji, czy różnych sytuacji konfliktowych. W niektórych przypadkach wspomniane wyżej objawy mogą wystąpić przez choroby innych narządów, takich jak wątroba, żołądek, jajniki, czy nerki. Schorzenie to, może być również efektem nadużywania leków farmakologicznych i środków przeczyszczających, a tym samym ciągłego drażnienia błony śluzowej jelita lub wynikiem reakcji alergicznej ze strony przewodu pokarmowego na niektóre pokarmy.
Cechą charakterystyczną zespołu jelita drażliwego jest też oddawanie stolców „bardzo cienkich” lub „bobkowych” ze skłonnością do zaparć, naprzemiennie z oddawanymi kilka razy dziennie stolcami półpłynnymi, z domieszką obfitego śluzu. Pojedyncze wypróżnienia mogą mieć charakter wyłącznie śluzowy. Dolegliwości nie powodują zazwyczaj upośledzenia ogólnego stanu, zaburzeń apetytu, ani ubytku wagi ciała, jednakże w długotrwałych i cięższych zaburzeniach może dojść do wychudzenia oraz osłabienia i zmęczenia, a także odczuwania bólu, zawrotów głowy, braku koncentracji, ogólnego rozdrażnienia, niepokoju i różnych zaburzeń trawienia. Objawy prawie nigdy nie występują nocą, nie wybudzają chorego ze snu.
Jakie są sposoby leczenia?
W przypadku długotrwałego utrzymywania się bóli brzucha powyżej 3 miesięcy, a także zmiany rytmu wypróżnień koniecznie należy udać się do lekarza, aby rozpocząć poszukiwanie przyczyn. Żeby jednak stwierdzić, że mamy do czynienia z zespołem jelita drażliwego trzeba uzbroić się w cierpliwość, ponieważ diagnoza może trwać kilka lat. Należy przeprowadzić szereg badań polegających na wykluczeniu chorób organicznych np. celiakii, cukrzycy, czy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. W tym celu wykonujemy gastroskopię, kolonoskopię, USG jamy brzusznej i gdy badania wykluczą nieprawidłowości budowy uszkodzenia oraz infekcje układu pokarmowego, lekarz może uznać, że dany pacjent choruje na zespół jelita wrażliwego.
Leczenie zespołu jelita drażliwego polega na przywróceniu harmonii w czynnościowej współpracy ośrodkowego układu nerwowego z nerwowym układem autonomicznym jelita grubego. Ważne jest uregulowanie trybu życia i sposobu odżywiania się oraz likwidacja wszelkich możliwych stresów i sytuacji konfliktowych. Leczenie tej choroby ma charakter leczenia objawowego, ponieważ nie została jeszcze opracowana właściwa terapia na tego typu dolegliwość.
W leczeniu zespołu jelita drażliwego nie obowiązuje żadna szczególna dieta. Chorzy powinni jednak wystrzegać się:
- Kawy;
- Chipsów;
- Substancji słodzących;
- Smażonych potraw;
- Nabiału;
- Dużej ilość błonnika;
- Alkoholu.
Niektórzy pacjenci źle tolerują laktozę zawartą w słodkim mleku i inne substancje pochodzenia węglowodanowego zawarte w jabłkach, gruszkach, cebuli, porach, kapuście i pieczywie.
W tej chorobie najczęściej stosuje się leki rozkurczowe np.
No-Spa x40 tabletek, leki przeciwwzdęciowe np.
Espumisan x100 kapsułek, czy środki łagodzące zaparcia, np.
Alax x20 drażetek.