
Przesypiamy średnio 1/3 całego swojego życia. Długość snu jest sprawą indywidualną, jednakże dorosły człowiek potrzebuje spać przeciętnie 6-8 godzin, by czuć się wypoczętym. Tylko zdrowy sen pozwala w pełni się zregenerować, wyciszyć. Sen poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego, wpływa na działanie mózgu, odgrywa znaczącą rolę w procesie zapamiętywania. Ciało podczas snu dokonuje naprawy wszystkich mikrouszkodzeń: kości, mięśni i komórek. W pierwszych godzinach snu ciało się regeneruje. Wówczas sen działa jak najlepszy kosmetyk. Kolejne godziny to wyhamowanie wszystkich narządów, oddają one energię wątrobie, która podejmuje intensywną pracę w celu usunięcia z organizmu wszelkich toksyn nagromadzonych w ciągu dnia. Następnie do pracy przystępują nerki. Gdy nie śpimy, praca wszystkich tych organów ulega zaburzeniom.
Czym jest bezsenność?
Bezsennością nazywamy trudności z zasypianiem i mimowolne skrócenie długości snu, prowadzące do obniżenia sprawności organizmu w ciągu dnia. Sen osób cierpiących na bezsenność najczęściej jest płytki i niespokojny, w konsekwencji nie daje uczucia pełnego wypoczynku.
O bezsenności mówimy jednak dopiero wtedy, gdy problemy z zasypianiem i utrzymaniem snu mamy w ciągu co najmniej trzech nocy tygodniowo, przynajmniej przez miesiąc.
Rodzaje bezsenności
Wyszczególnia się trzy rodzaje bezsenności; bezsenność epizodyczna, trwająca zwykle od kilku do kilkunastu dni, związana np. ze zmianą stref czasowych, zmianą miejsca pobytu, ważnym wydarzeniem, bezsenność przerywana – powracająca od czasu do czasu oraz bezsenność chroniczna – przewlekła, najpoważniejsza i jednocześnie najczęściej występująca. Bezsenność chroniczna stanowi ponad 70 procent wszystkich przypadków zaburzeń snu. Niepokojącym jest fakt, że już co piąta osoba cierpi na długotrwałe zaburzenia snu, a liczba ta się z roku na rok wzrasta.
Przyczyny bezsenności
Na bezsenność nie mają szczególnego wpływu ani wiek ani płeć – dotknięte nią bywają nawet małe dzieci, choć uznaje się, że największy odsetek procentowy wśród osób z zaburzeniami snu nadal stanowią: ze względu na wiek - ludzie po 70 roku życia, zaś ze względu na płeć – kobiety.
Przyczyny zaburzeń snu mogą być bardzo zróżnicowane, obejmujące zarówno czynniki medyczne jak zaburzenia psychiczne czy bezdech nocny, złe nawyki, np. objadanie się na noc, złe warunki atmosferyczne (najczęściej upał) i wiele innych. Jeżeli cierpimy na bezsenność epizodyczną, całkiem prawdopodobne jest, że wynika ona z przejściowych problemów, którym towarzyszą silne emocje. W przypadku bezsenności chronicznej źródłem problemów ze snem mogą być zarówno emocje, jak i poważne choroby. Warto pamiętać, iż bezsenność może być powodem, ale i objawem wielu poważnych chorób, dlatego tak ważne jest, by odpowiednio wcześnie rozpoznać jej przyczynę i w razie potrzeby rozpocząć leczenie.
Zapobieganie bezsenności – higiena snu
Sami możemy zrobić wiele dobrego dla swojego snu. Należy pamiętać o kilku zasadach, które pomogą uniknąć kłopotów z zasypianiem:
- Na odpoczynek nocny udawaj się o stałej porze – wytworzysz dzięki temu naturalny odruch, uregulujesz rytm biologiczny; jednak gdy nie możesz zasnąć przez ponad 20 minut, wstań z łóżka, wróć do niego, gdy poczujesz znużenie;
- Unikaj drzemek w ciągu dnia;
- Eliminuj stany napięć psychicznych i nie dopuszczaj do konfliktów;
- Ogranicz używki;
- Zacznij regularnie ćwiczyć;
- Nie stosuj alkoholu jako leku na sen. Alkohol ma co prawda właściwości uspokajające i dlatego może pomóc ci zasnąć, lecz jest szybko trawiony, a kiedy twój organizm zacznie oczyszczać się z niego, wybudzisz się i możesz mieć problemy z ponownym zaśnięciem;
- Dbaj o to, by w sypialni panowała cisza, ciemność i chłód, zawsze wywietrz pomieszczenie w którym śpisz.
Leczenie bezsenności
Bezsenność może stać się przyczyną wielu poważnych chorób takich jak depresja, uzależnienie od alkoholu czy środków nasennych, ogólne osłabienie odporności. Dlatego nie można jej bagatelizować. Leczenie zaburzeń snu powinno przede wszystkim zacząć się od zdiagnozowania jej przyczyn oraz w miarę możliwości od wyeliminowaniu ich.
Wskazane jest, by osoby cierpiące na bezsenność uzupełniały obniżony poziom melatoniny środkami farmaceutycznymi np.
Melatonina 5mg x30 tabletek. W okresowych trudnościach z zasypianiem towarzyszących łagodnym stanom napięcia nerwowego pomocne może okazać się zastosowanie środków ułatwiającym uspokojenie np.
Extraspasmina x20 kapsułek lub
Persen forte x20 kapsułek.
Trzeba też pamiętać, że jednym z często występujących schorzeń wywołujących bezsenność jest nadczynność tarczycy, objawiająca się zdenerwowaniem, nadmierną potliwością, czasami również dusznością. U źródła bezsenności możemy znaleźć również choroby serca, astmę, choroby somatyczne, braki w produkcji melatoniny, chorobę Parkinsona i artretyzm. Wszystkie wymienione schorzenia są już poważnymi problemami zdrowotnymi – ich zdiagnozowanie i leczenie wymaga konsultacji lekarskiej.